Wagon SN1 (37) z 1912 r.

Wagony typu SN1 były pierwszymi normalnotorowymi wagonami jakie pojawiły się na ulicach naszego miasta. Produkowane w latach 1912 - 36 w Sanoku oraz Grazu. Stąd też wzięła się ich potoczna nazwa - "gracówka". W Krakowie w ruchu liniowym kursowały aż do 1969 roku. W środku wagony podzielone były na dwie klasy: I oraz II, w klasie pierwszej ławki zostały obite skórą, w drugiej natomiast wyłożone drewnem. Pojazd, którym możecie Państwo podróżować obecnie odbudowany został w 1995 roku i jest najstarszym egzemplarzem zabytkowej kolekcji MPK w Krakowie.

Wagon LH (1076) z 1925 r.

Wagony tego typu produkowane były w latach 1925 - 1928 we wrocławskich zakładach Linke-Hofmann. W Polsce w ruchu liniowym spotkać je można było w Warszawie, Katowicach oraz Wrocławiu, gdzie kursowały aż do połowy lat 70-tych XX wieku. Do Krakowa wagon tego typu sprowadzony został w połowie lat 80-tych. Pojazd, przy współudziale miłośników komunikacji miejskiej, odremontowany został w latach 2005-06 na terenie stacji obsługi tramwajów Nowa Huta i jest obecnie jednym z nastarszych w krakowskiej kolekcji.

Wagony SN2 (87) + PN2 (530 i 524) z 1938 r.

Wagony typu SN2 - wagon silnikowy oraz PN2 - wagon doczepny produkowane były w latach 1938-39 w Sanoku. W Krakowie, z racji swojego pochodzenia, potocznie nazywane "sanokami" kursowały do 1976 roku. Wagon SN2 (87) odbudowany został w latach 1989-91, natomiast doczepka PN2 (530) w roku 1992. W 2009 r. dołączyła do nich druga doczepa tego samego typu - o numerze bocznym 524.

Wagony N (20, 26) oraz ND (538, 511) z lat 50-tych XX wieku.

Popularne "eNki" przez wiele lat były najpowszechniejszym typem taboru w polskich miastach. Produkowane w latach 1949 - 56 w chorzowskim Konstalu oraz w Sanoku wywodziły sie bezpośrednio z przedwojennej niemieckiej konstrukcji typu KSW. Ostatni tramwaj tego typu zjechał z krakowskich ulic w 1988 roku. Obecnie MPK w Krakowie posiada trzy wagony tego typu. Wozy N #26 + ND #538 posiadaja oryginalne wnętrze z poczatkowego okresu produkcji, odremontowany w 2003 roku wóz N #20 oraz doczepa ND #511 (wprowadzona do ruchu, po odbudowie, w 2012 r.) posiadają zmodernizowane wnętrze, identyczne jak w części wagonów kursujących po Krakowie w latach 80-tych.

Wagon T4 (220) z lat 50-tych XX wieku.

Pod koniec lat 80 MPK w Krakowie rozpoczęło sprowadzanie używanych wagonów tramwajowych z Norymbergi. Pierwszymi wozami jakie trafiły do naszego miasta były wagony typu T4 oraz B4 (wagon doczepny). Wagony te, produkowane na przełomie lat 50 i 60-tych w Niemczech, na tle ówczesnego krakowskiego taboru wyróżniało wiele nowoczesnych rozwiązań technicznych. Ostatni wagon typu T4 zjechał z krakowskich ulic w 2002 roku, wagony B4 eksploatowe były do końca 2009 roku w składach z młodszymi już wagonami GT6 (wycofanymi z końcem 2012 r.).

Wagon 102N (203) z 1969 r.

Wagony tego typu produkowane były w 1969 roku w chorzowskich zakładach Konstal. W tym czasie zbudowane zostały zaledwie 42 sztuki. Część z nich trafiła do Krakowa, gdzie zyskały miano "wiatrówek". Uwagę zwraca pochylona pod kątem przednia szyba, rozwiązanie które mimo ciekawego wyglądu było powodem zaprzestania produkcji tramwajów tej serii. Powodowała ona liczne odblaski utrudniające prowadzenie wagonu, szczególnie w nocy. Obecny, zabytkowy już wagon nr 203 był ostatnim wagonem liniowym w naszym mieście. Swoją służbę liniową zakończył w 1997 roku.

Wagon 102Na (210) z 1970 r.

Wagony 102Na były następcami wozów typu 102N. Produkowane w chorzowskim Konstalu w latach 1970-73 na wiele lat stały się bardzo popularnym typem taboru w Krakowie. Po naszym mieście kursowały zarówno solo jak i w składach, niejednokrotnie na najbardziej obciążonych liniach. Ostatni wagon tego typu zakończył swoją służbę liniową w 2001 roku. Zabytkowy wóz numer 210 jest najstarszym wagonem tego typu w Polsce.

SAN H01B #86

Pierwsze egzemplarze autobusów typu San H01B dostarczono do Krakowa w październiku 1958 roku. Autobusy te były pierwszymi w powojennej Polsce, które produkowano specjalnie do obsługi linii miejskich. Cechowała je innowacyjna jak na tamte czasy konstrukcja, a parametry techniczne i organizacja wnętrza pozwalały na przewóz dużej liczby osób zarówno na miejscach siedzących jak i stojących. Niestety w trakcie eksploatacji zaczęły ujawniać się problemy z autobusami typu San H01B. Stosunkowo delikatna konstrukcja, brak odpowiedniej ochrony przed korozją i przeciążenia spowodowane zbyt dużą ilością przewożonych pasażerów przełożyły się bezpośrednio na żywotność autobusów tego typu. Mimo to, iż w swoim czasie sanockie autobusy stanowiły najliczniejszą grupę pojazdów krakowskiego przewoźnika, to przez wzgląd na wysoką awaryjność i kosztowność napraw, zostały one stosunkowo szybko całkowicie wycofane z ruchu. Na dzień dzisiejszy autobus miejski San H01B o numerze 86 jest jedynym ocalałym egzemplarzem tego typu w Polsce. W 2005 odnaleziono ocalały egzemplarz Sana H01B, po czym wykonano generalny remont z użyciem zachowanych elementów. Do grona zabytkowych pojazdów MPK S.A. w Krakowie dołączył w 2007 roku podczas obchodów 80-lecia komunikacji autobusowej w Krakowie.

Jelcz 272MEX

Problemy z użytkowaniem autobusów polskiej produkcji zmusiły krakowskiego przewoźnika do podjęcia kroków mających przerwać pogarszający się stan rzeczy. Nawiązanie przez MPK w Krakowie kontaktów z czechosłowacką fabryką autobusów zaowocowało pojawieniem się w Krakowie na przełomie lat 50-tych i 60-tych pojazdów typu Karosa 272MEX. Solidność wykonania czechosłowackich autobusów oraz ich wytrzymałość spowodowała, że w kolejnych latach zadecydowano o zakupie kolejnych sztuk tego typu pojazdów, produkowanych na podstawie umowy licencyjnej już w jelczańskich zakładach. W Krakowie autobusy te występowały w dwóch odmianach – miejskiej „272MEX” z pneumatycznym systemem otwierania drzwi oraz międzymiastowej/turystycznej „043” z ręczną ich obsługą. Przez wzgląd na charakterystyczną konstrukcję nadwozia, popularne autobusy zyskały miano „ogórków”. O powszechnej eksploatacji autobusów tego typu świadczy fakt, iż w latach 1969-1978 pojazdy w różnych odmianach stanowiły jedyny rodzaj taboru eksploatowanego w Krakowie. Jedyny zachowany krakowski egzemplarz o numerze inwentarzowym #341 został wyremontowany w latach 2000-2002, by zasilić tworzoną kolekcję zabytkowego taboru krakowskiego przewoźnika.

Jelcz 021

W zawiązku z rosnącymi przewozami oraz ograniczoną pojemnością eksploatowanych autobusów, na początku lat 60-tych pojawiły się pomysły odnośnie opracowania projektu autobusu przegubowego, bazującego na konstrukcji Jelcza 272MEX. W 1964 roku zaprezentowano autobus o oznaczeniu AP-02, którego pierwsze egzemplarze zaczęły być eksploatowane w Warszawie. Niestety konstrukcja wdrożona do seryjnej produkcji okazała się być niepraktyczna ze względu na liczne wypadki spowodowane zachodzeniem na zakrętach tylnej sekcji autobusu. Z problemem poradzono sobie, skracając drugi człon, przez co nowa konstrukcja autobusu miała odtąd niespełna 16 metrów długości. Nowy pojazd oznaczony jako Jelcz 021 wprowadzono do produkcji w 1967 roku. Do Krakowa sprowadzono ogółem 70 sztuk pojazdów typu Jelcz AP-02 i 021. Ich eksploatację zakończono na przełomie lat 70-tych i 80-tych. Historia egzemplarza, który zasila obecnie liczną kolekcję zabytkowego taboru MPK S.A. w Krakowie jest dość złożona. Po zakończeniu liniowej eksploatacji został przebudowany na ambulans. Kiedy przestał być potrzebny, na długie lata został odstawiony pod ogrodzeniem zajezdni Płaszów. Los jedynego zachowanego autobusu tego typu na świecie pogorszył się, gdy ten został podpalony przez nieznanych sprawców. Pomimo wielu przeciwności i zawirowań, staraniem MPK S.A. w Krakowie został odbudowany i od 2012 roku pod numerem taborowym #549 cieszy oko mieszkańców Krakowa i pasjonatów transportu autobusowego.

Nysa N59M

Konstrukcja samochodu dostawczego typu Nysa N59 została opracowana w Zakładach Budowy Nadwozi w Nysie. Pojazdy budowane były w dwóch wersjach - samochód dostawczy i mikrobus. Pierwsze egzemplarze mikrobusów typu Nysa N59M sprowadzone zostały do Krakowa na początku lat 60-tych z zamiarem wykorzystywania ich dla potrzeb pogotowia technicznego oraz przewozów pracowniczych. Po raz pierwszy pojazdy tego typu w ruchu liniowym wykorzystane zostały w 1966 roku, kiedy to w sezonie letnim uruchomiono linię rekreacyjną kursującą do Lasku Wolskiego. Linię zlikwidowano jednak w sierpniu tego samego roku, a mikrobusy potrzebne do jej uruchomienia z powrotem wykorzystywano do celów technicznych. Mikrobusy Nysa N59M bazowały na podzespołach samochodu osobowego typu Warszawa M20. Były to m.in. zawieszenie czy układ napędowy. Wszystkie Nysy zostały wycofane do początku lat 70-tych, a ich miejsce zajęły pojazdy Nysa 521, które zakupione zostały specjalnie do obsługi linii mikrobusowych. Podobnie jak San H01B, Nysa N59M o numerze inwentarzowym #28 została zaprezentowana w ramach obchodów 80-lecia komunikacji autobusowej w Krakowie, po trwającej blisko rok odbudowie.

Nysa 522

W 1975 roku zakupiono kilkanaście sztuk mikrobusów opartych o konstrukcję samochodu dostawczego Nysa 521. Mikrobusy te w niewielkim stopniu różniły się od swoich towarowych pierwowzorów. W odróżnieniu od nich posiadały np. większą liczbę rozsuwanych okien oraz dodatkową klapę dachową, co poprawić miało wentylację wewnątrz pojazdu, a zarazem i komfort podróży. W środku pojazdu zamontowanych zostało dziewięć foteli przeznaczonych dla pasażerów, jednak ze względu na popularność połączeń realizowanych przez mikrobusy Nysa 521, dopuszczalna ilość przewożonych osób niejednokrotnie była znacznie przekraczana.

Tzw. taksówki wielkopojemne zakupiono do Krakowa z myślą o uruchomieniu linii mikrobusowych, które miały stanowić uzupełnienie sieci autobusowej i tramwajowej. 24 stycznia 1975 roku uruchomiono dwie linie mikrobusowe - M-1 i M-2, łączące odpowiednio Rynek Główny z nowohuckim osiedlem B1 oraz Dworzec Główny z Rynkiem Podgórskim. W późniejszym czasie uruchamiano kolejne linie, jednak nieprzemyślane decyzje dotyczące przebiegów skutkowały spadkiem popularności połączeń mikrobusowych, co ostatecznie doprowadziło do ich całkowitej likwidacji na początku lat 80-tych.

Ikarus 620

W 1960 roku dostarczono do Krakowa autobusy typu Ikarus 620 w sile dziesięciu sztuk. Autobusy otrzymały numery inwentarzowe w przedziale od 109 do 118. Ikarusy 620 różniły się od autobusów będących dotychczas w eksploatacji zarówno wyglądem zewnętrznym jak i organizacją przestrzeni wewnątrz pojazdu. Nieco ponad 9-cio metrowy pojazd posiadał wewnątrz dużą, zabudowaną kabinę kierowcy oraz konduktora, co skutkowało znacznym ograniczeniem liczby dostępnych miejsc siedzących i stojących. Dużo problemów technicznych sprawiała zaś silnie wydłużona tylna część autobusu, podatna na liczne uszkodzenia. Z zewnątrz uwagę przyciągał trapezowy wlot powietrza, podwójne przednie reflektory oraz ozdobne listwy i dekoracyjne wykończenia kierunkowskazów.

Eksploatacja autobusów Ikarus 620 trwała do 1968 roku, przy czym do dnia dzisiejszego nie zachował się żaden eksploatowany w Krakowie egzemplarz. Do rekonstrukcji przeprowadzonej przez MPK S.A. w Krakowie posłużyły dwa wraki, z czego jeden został dawcą podwozia, a drugi stanowił bazę do remontu karoserii oraz poszycia. Ikarus 620 o przydzielonym numerze inwentarzowym 118, zadebiutował jako pojazd zabytkowy 11.06.2017 roku na paradzie z okazji 90-cio lecia komunikacji autobusowej w Krakowie.

Ikarus 260

Jedenastometrowe autobusy miejskie typu Ikarus 260 rozpoczęły kursowanie po Krakowie w 1983 roku. W kolejnych latach systematycznie powiększano ilość autobusów tego typu, aż osiągnęła liczbę 219 sztuk w 1986 roku. W przeciągu lat eksploatacji dokonywano zmian w garażowaniu poszczególnych egzemplarzy, przez co Ikarusy 260 stacjonowały we wszystkich krakowskich zajezdniach, oprócz zajezdni Czyżyny. Na bazie tychże autobusów powstawały również pojazdy pogotowia technicznego i holowniki. W latach 90-tych, podobnie jak w przypadku pokrewnych Ikarusów 280, zaczęto stopniowo wycofywać je z eksploatacji. Ostatnie autobusy Ikarus 260 przekazano do zajezdni Płaszów, gdzie zwieńczyły krakowską historię autobusów tego typu. Spośród sześciu najdłużej eksploatowanych pojazdów, dla przyszłych pokoleń postanowiono zachować autobus o numerze #PH118. Stan techniczny będącego własnością Muzeum Inżynierii Miejskiej autobusu z roku na rok się pogarszał, co skłoniło tę instytucję w 2013 roku do zakupu warszawskiego autobusu Ikarus 260, który pracował od 1999 roku jako autobus szkoleniowy. Remont zlecono MPK S.A. w Krakowie podczas którego „ucharakteryzowano” autobus, m.in. poprzez zmianę malowania na takie, jakie wprowadzano do użytku w latach 90-tych. Autobus otrzymał numer #45151, czyli kolejny po ostatnim oryginalnym numerze krakowskiego Ikarusa 260.

Ikarus 280 #34260

Przegubowe Ikarusy są dzisiaj rozpoznawane przez niemal każdego, co świadczy o tym iż stały się one swego rodzaju symbolem minionej epoki i motoryzacji lat 80-tych bloku wschodniego. O ich popularności i długowieczności zdecydowanie przesądziły prostota zastosowanych rozwiązań technicznych i spora wytrzymałość, co sprawiło, że jeszcze dzisiaj można je spotkać w wielu miejscach w normalnej eksploatacji. Wśród charakterystycznych elementów wyposażenia Ikarusów 280 wymienić można np. zamykające się z hukiem harmonijkowe drzwi, których zamknięcie sygnalizowane było dzwonkiem ostrzegawczym.

W Krakowie Ikarusy 280.26 pojawiły się w październiku 1981 roku, czyli tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego. Pierwsza partia przypisana została do zajezdni Czyżyny. Łącznie do Krakowa zakupiono 299 sztuki tego modelu autobusu, z czego ostatnia dostawa miała miejsce w 1990 roku. W latach 90-tych rozpoczęto stopniowe wycofywanie Ikarusów 280 w związku z zakupem Scanii CN113ALB oraz Jelczy M181MB. Kres eksploatacji przegubowych Ikarusów w Krakowie nastąpił 27.09.2007 roku, kiedy to egzemplarz o numerze #DK280 wykonał pożegnalny kurs na linii 179.

Pierwotnie planowano, by jako zabytkowy zachować pierwszy egzemplarz Ikarusa 280 o numerze inwentarzowym #34101, jednak pogarszający się stan techniczny ostawionego od 1998 roku autobusu, przesądził o jego kasacji w 2006 roku. Ostatecznie autobusem zabytkowym został wóz o numerze #DK260, któremu dawne oznaczenia #34260 przywrócono w 2013 roku. W latach następnych wyremontowano wnętrze, które obecnie jest zbliżone swoim wyglądem do fabrycznego z 1988 roku.

Ikarus 280 #24575

Przegubowy Ikarus 280 sprowadzony został do Krakowa w 2014 roku z Siedlec, gdzie pracował od nowości, czyli od 1988 roku. Pierwotnie miał on jedynie posłużyć jako dawca części do krakowskiego #34260, jednak ostatecznie zdecydowano się pozostawić drugi egzemplarz Ikarusa 280 do celów muzealnych. W 2015 roku został mu nadany numer inwentarzowy po dawno skasowanym krakowskim Ikarusie 280 - #24575, ze względu na rok produkcji oraz podobieństwo w malaturze.

Autosan H6-06 #10108

Dwa prototypowe autobusy typu Autosan H6 w wersji miejskiej (H6-01) i międzymiastowej (H6-02) zaprezentowane zostały w 1984 roku. Ze względu na swoje parametry techniczne oraz gabaryty ich przeznaczeniem była obsługa linii i obszarów o niewielkim natężeniu ruchu pasażerów. We wrześniu 1996 roku do Krakowa zakupionych zostało pierwszych piętnaście sztuk autobusów typu H6-06. Posiadały one 30 dostępnych miejsc, z czego aż połowa stanowiła stojące. Do wnętrza autobusu prowadziły jedne, dwuskrzydłowe drzwi. W roku następnym zdecydowano się na zakup kolejnych autobusów, Autosanów H6-20, będących rozwinięciem wersji H6-06. 7 sztuk nowo zakupionych autobusów posiadało dodatkową parę jednoskrzydłowych drzwi z tyłu oraz odpowiednio mniejszą liczbę miejsc siedzących w stosunku do wersji poprzedniej. Dostawy Jelczy M081MB w latach 2005-2008 przyczyniły się do stopniowego wycofywania z ruchu Autosanów H6. Ostatni przedstawiciel tej grupy autobusów wycofany został w 2009 roku. Egzemplarz o numerze #BA108 już w chwili wycofania w 2008 roku został przeznaczony na cele muzealne. Po remoncie został on zaprezentowany z okazji obchodów 135-lecia istnienia komunikacji miejskiej w Krakowie. Od tamtej chwili nosi on również pierwotne numery inwentarzowe - 10108, będąc przy okazji najmłodszym czynnym zabytkowym autobusem należącym do MPK S.A. w Krakowie.